بدترین نمایشگاه ممکن طی سال های اخیر بود از نظر من...
""
در ابتدا و قبل از شروع هر چیز، سری به واژه نامه آنلاین دهخدا می زنیم و مدخل "نمایشگاه" را جستجو می کنیم (معمولا این کار را نمی کنیم، اما باور کنید چون به علامت سوال رسیدیم این کار را انجام دادیم). در تعریفی که لغت نامه دهخدا از واژه نمایشگاه ارائه می کند این چنین نوشته شده است:
(اِ مرکب ) تآتر. (یادداشت مولف ). رجوع به تماشاخانه شود || معرض . عرضه گاه . (یادداشت مولف ). محل نمایش دادن . جای جلوه دادن || محلی که متاعهای بازرگانی ، محصولات کشاورزی و مصنوعات کارخانه ها یا آثار باستانی را به معرض نمایش گذارند.
پس زمانی که صحبت از "نمایشگاه بین المللی الکترونیک، کامپیوتر و تجارت الکترونیک" در بیستمین دوره اش به میان بیاید، انتظار دیدن نمایشگاهی به بلوغ رسیده را داریم که محلی باشد تا شرکت های فعال بازار آی تی، جدیدترین محصولات تولید/ وارد شده را به نمایش بگذارند. از فناوری های جدید بگویند و در دریای علاقه قشر جوان، موج ایجاد کنند. این تعریفی است که می توان از یک نمایشگاه موفق ارائه کرد و در صورت تحقق موارد یاد شده، می توان ادعا کرد این نمایشگاه به اهداف خود دست پیدا کرده است.
حال اما بیایید حصاری دور خود بکشیم و بالارفتن سطح آگاهی و انتظار مخاطب از چنین مجموعه ای را نادیده بگیریم و بگوییم الکامپ رویدادی محلی یا حداکثر منطقه ای است و ظاهر و باطن، همین است که هست. اما متاسفانه نمی توان چنین تصوری کرد، زیرا الکامپ، پیشوند بین المللی را نیز یدک می کشد. مطمئنا کسی که پای خواندن این مطلب نشسته، اهل مطالعه و جستجو است و به یقین، نمایشگاه های مطرح و بین المللی نظیر CES امریکایی، Computex تایوان و حتی Gitex دبی را می شناسد.
بیایید به عنوان مثال روی CES تمرکز کنیم. سال های سال است که موسسه CEA (Consumer Electronics Associaion) متولی برگزاری این نمایشگاه است. CEA مسئولیت اجرای نمایشگاه CES را به قدری دقیق انجام می دهد که به عنوان مثال باید گفت برنامه اجرا و سیاست گذاری های نمایشگاه تا سال 2020 از هم اکنون تدوین شده است. بلافاصله پس از اتمام هر دوره از برگزاری CES، مسئولان برگزاری، برنامه عملی دوره بعد را وارد فاز اجرا می کنند. CEA در هر دوره از نمایشگاه CES با برگزاری نشست های تخصصی و دعوت از سخنرانان و مدیران عامل شرکت هایی که بازار را در دست دارند سعی کرده به گونه ای خاص آتش این رویداد را گرم نگه دارد و بر جذابیت آن بیفزاید. طوری که عده ای از علاقمندان تکنولوژی، بیشتر از آنکه در تب وتاب تعطیلات سال نوی میلادی باشند، از چندین ماه قبل برنامه ژانویه خود را برای شرکت در CES تنظیم می کنند. CES بیشتر از آنکه صرفا مکانی برای نمایش آخرین تکنولوژی های روز باشد و تنها مردم عادی را جذب خود کند، محل تلاقی صنعت و بازار مصرفی است. محلی که تولید کننده ها وارد مذاکرات تجاری با خرده فروش ها و ارگان ها می شوند و این خود بر اهمیت تجاری CES می افزاید و باعث رغبت و علاقه تولید کننده و صاحب صنعت به شرکت در CES می شود. همه اینها در حالی اتفاق می افتند که CES نمایشگاهی مردمی است و به شرکت کننده مستقل و مردم عادی نیز بها می دهد.
بعد از پر حرفی درباره CES بیایید برگردیم روی موضوع الکامپ خودمان. مستقیم می رویم سراغ اصل مطلب؛ الکامپ ما به عنوان نمایشگاه عرضه محصولات و فناوری های دیجیتال روز، در عمل از هدف اصلی اش، تاکید میکنم "نمایش" محصولات و فناوری ها دور شده و به بازار سالانه ای تبدیل شده که در آن کمتر به معرفی و بیشتر به فروش پرداخته می شود. در عمل، نمایشگاه الکامپ رنگ و بوی فروشگاه الکامپ را به خود گرفته است.
با گشتی ساده در سالن های برگزاری الکامپ و محوطه آن، با خیل عظیمی از فروشندگانی مواجه می شوید که محصولی برای "فروش" دارند و با هر ترفندی، جیب مخاطبی را نشانه گرفته اند که برای بازدید به "نمایشگاه الکامپ" آمده، نه خرید. الکامپ امسال شامل بسته های نرم افزاری با صدها عنوان از نسخه های دانلود و کرک شده جدیدی است که داغ داغ از بازارهای رسمی، به بازار غیر رسمی راه پیدا می کنند و هیچ گونه نشانی از رعایت حقوق مولف در آن ها به چشم نمی خورد. فروشنده ای به چشم می خورد که تمامی آثار وبسایت Graphic River را روی چند دیسک DVD کپی کرده و با تبلیغات آنچنانی می فروشد.
فردی از طرف یکی از شرکت های خدمات تجارت الکترونیک در محوطه نمایشگاه ایستاده و کوپن های شارژ رایگان سیمکارت اعتباری به بازدیدکنندگان می دهد و اصرار می کند تا در همان محل و جلوی چشمش، خط خود را شارژ کنید. شرکت های ارائه دهنده خدمات اینترنتی و ISP های حاضر در نمایشگاه برای سرویس هایشان تخفیف های چند ده درصدی در نظر گرفته اند. یکی از همین شرکت ها در مقابل غرفه ای که در محوطه باز نمایشگاه دارد، استیجی (صحنه نمایش) مهیا کرده با استفاده از قدرت بیان یکی از مجریان صدا و سیما، جمعیت زیادی را به غرفه خود کشانده و به شرکت کنندگان در مسابقه ای که نمی فهمیم چیست جایزه می دهد. همینطور در مقابل غرفه بسیاری از شرکت ها و سازمان های حاضر در نمایشگاه، صندوق های شیشه ای برای شرکت در قرعه کشی های آنچنانی با جوایز آنچنانی تر در نظر گرفته شده و استقبال خوبی هم از آن ها می شود.
جالب تر از همه، حضور شرکت هایی است که تولید کننده هستند و اتفاقا تولیدات خوبی هم دارند، اما محصول تولیدی شان تناسبی با حیطه کاری نمایشگاه الکامپ ندارد. شرکتی باتری خودرو به نمایشگاه آورده و دیگری آخرین کتاب های چاپ شده انتشارات اش را در فضای رقابتی الکامپ عرضه می کند. با دیدن این صحنه ها ناخودآگاه این سوال در ذهن بازدید کننده نقش می بندد که آیا نظارتی بر ثبت نام و اختصاص غرفه ها به شرکت کنندگان صورت گرفته یا خیر. آیا اگر شرکت "چرم مشهد" هم قصد حضور در الکامپ را داشت ممانعتی به عمل نمی آمد؟
فضای یکی از سالن ها به طرز مشکوک و سوال برانگیزی به یکی از اپراتورهای تلفن همراه اختصاص یافته و تعداد زیادی از اعضای خانم این شرکت با گردن آویز و شال هایی با رنگی خاص، در پشت پیشخوان های بی شمار غرفه های خالی از بازدید کننده ایستاده اند. عملا هیچ اطلاعات خاصی رد و بدل نمی شود و هیچ اتفاق خاصی در این سالن نمی افتد به جز حضور به هم رساندن فیزیکی همه جانبه در بزرگ ترین نمایشگاه آی تی ایران.
اما در این میان هستند تولید کنندگانی که حداقل مطابق استاندارد های سابق داخلی رفتار کرده و در غرفه هایشان به معرفی بهترین و جدیدترین محصولات شرکت شان می پردازند. غرفه هایی از قبیل مادیران، شرکت پانا و تسکو و چند شرکت دیگر را می توان در این دسته جای داد.
اما در اخبار مربوط به نمایشگاه آمده بود که امسال نمایندگانی از طرف نمایشگاه Gitex دبی و Cebit آلمان نیز در نمایشگاه حاضر می شوند. با کمی تحقیق در این باره به غرفه شرکت "همایش گستران ایماژ" رسیدیم که بعدا متوجه شدیم مجری برگزاری الکامپ امسال نیز همین شرکت است. شرکت همایش گستران ایماژ در غرفه خود که به رنگ نارنجی تزئین شده بود و لوگوی Gitex هم در جای جای آن به چشم می خورد، برای شرکت در نمایشگاه امسال جیتکس پیش ثبت نام می کرد (البته خانم مسئول غرفه به طرز عجیبی سعی داشت اسم این نمایشگاه را جایتکس تلفظ کند).
در محوطه باز که قدم می زدیم، گهگاه با صف های طولانی روبرو شدیم که هر کدام دلیل خاصی داشتند. یکی نوشیدنی گرم رایگان بود و آن یکی غرفه رایتل که با ارائه کوپن تخفیف 50 درصدی خرید سیم کارتهایش، عده زیادی را جذب کرده بود. در کنار همه اینها، بازار شرکت های ارائه کننده خدمات مبتنی بر USSD (ارسال پیام از طریق کد دستوری) داغ بود و هر کدام از این شرکت ها درصدد بودند با ارائه جایزه های وسوسه برانگیز، مشتری را به سوی کد خاص خود جذب کنند. اما شعارهای به کار رفته در تبلیغات این شرکت ها اندکی امید و طراوت به جان الکامپ تزریق می کرد. یکی می گفت"آپ کن" (آسان پرداخت کن) و دیگری شعار "بزن شارژ شی" را برای خود انتخاب کرده بود.
فضای الکامپ امسال در مجموع با سال پیش و سال های قبل تر از آن تفاوت داشت و برای این نمایشگاه، نوعی برگشت به عقب به حساب می آمد. نمایشگاهی که سال های قبل لااقل آنقدر موضوع برای دنبال کردن داشت که برای بازدید کاملش می بایست دو یا سه روز زمان صرف می کرد، اکنون به جایی رسیده که می توان سر تا تهش را در عرض دو الی سه ساعت گشت و در نهایت با حسی نوستالژیک از سال های نه چندان دور گذشته، مسیر بازگشت را در پیش گرفت.
بیایید با خود بنشینیم و برای یک دفعه تصمیم جدی بگیریم؛ می خواهیم چنین نمایشگاهی داشته باشیم یا خیر؟ اگر پاسخ به این سوال مثبت است پس می باید برای اجرای درست آن و برگرداندن شادابی و طراوت سابق به فضای الکامپ تدبیری اساسی اندیشید، موسسه ای را مسئول برگزاری نمایشگاه کرد و به دنبال آشتی دادن شرکت های ایرانی با این رویداد بود. مکانی که می تواند به نوبه خود سهم قابل توجهی در بازار آی تی ایران و گردش سالم سرمایه ایفا کند. اما اگر پاسخ مسئولان به این پرسش منفی است ابتدا می بایست چرایی این پاسخ را جویا شد و در ادامه یادآوری کرد در وضع کنونی کشور، نه صرف چنین هزینه ای توجیه اقتصادی دارد و نه ترافیک ایجاد شده و زمان بیهوده صرف شده و امیدهای ناامید شده بازدیدکنندگان دستاورد مهمی محسوب می شود.
منبع Digikala